maandag 15 januari 2018

Competent wat is dat?

Tja nu moet ik toch met de billen bloot (figuurlijk dan he).
Twee bedrijven: Competente Zorg en Competent Gemonitord dan mag je wel eens even uitleggen hoe je daarbij komt.

De aanleiding is mijn proefschrift dat ik op 11 november 2011 verdedigde bij de Open Universiteit en dat de titel "Competent Gemonitord" had. In dit proefschrift ging het onder andere over competentegericht onderwijs binnen het MBO en over competenties van leraren en lerarenteams binnen het MBO in Nederland.


Wat zijn die competenties nu en wanneer ben je competent?
In mijn proefschrift beschrijf ik dat de term competentie  tot de categorie fuzzy begrippen behoort (Van der Klink & Boon, 2003). Kenmerkend voor deze begrippen is dat het lastig is deze te definiëren en dat er derhalve verschillende opvattingen bestaan over wat onder competentie wordt verstaan. De ‘one and only’ definitie van competentie bestaat dan ook niet en zal  waarschijnlijk nooit gevonden worden.
Echter er zijn wel degelijk overeenkomsten aan te wijzen, aldus Van Merriënboer, Van der
Klink & Hendriks (2002). De volgende drie kenmerken worden als centraal in het begrip competentie
beschouwd, ongeacht de setting en het doel (leren en opleiden, werving en selectie, performance assessment) waarin dit begrip wordt gehanteerd:
1. specificiteit - competenties kunnen min of meer specifiek voor een bepaalde professie of een bepaald kennisdomein zijn. Sommige zijn tamelijk generiek, zoals leercompetenties, terwijl voor andere competenties geldt dat ze veel meer gebonden zijn aan specifieke beroepscontexten.
2. integrativiteit - een competentie is een samenhangend geheel van elementen noodzakelijk voor probleemoplossend handelen. Competenties verenigen kennis, vaardigheden en attitudes in een overkoepelend concept.
3. duurzaamheid - competenties zijn duurzaam, in die zin dat zij niet volledig gedetermineerd worden door technische mogelijkheden of de stand van zaken in een domein of professie op een bepaald moment. Competenties kennen, in de tijd gezien, een zekere stabiliteit, hoewel de inhoud
ervan (zoals de kennis en de vaardigheden) in de tijd kan variëren.
(Goes-Daniels, 2011)

Competent ben je als je in staat bent een bepaalde taak of je beroep uit te oefenen op een adequate wijze. Ook hier zijn weer verschillen (vaak tussen landen) waar te nemen. Competency (US) heeft als doel superieure ‘performers’ te vinden en focust op personen en hun persoonlijke kenmerken, competence (UK) is gericht op het vinden van minimale standaarden en focust op de rol of functie
die een persoon vervult en de taken die hij uitvoert. Kompetenz, zoals in Duitsland gehanteerd, is veel meer een multidimensionaal begrip en omvat zowel praktische als meer theoretische kennis, alsmede persoonlijke en sociale kwaliteiten die nodig zijn om in een range van taken/functies te kunnen functioneren. Daarmee ligt de Duitse omschrijving weer dichter tegen de Franse benadering aan waarin het holistische karakter van het competentiebegrip wordt benadrukt (zie Brockmann, Clarke, Méhaut, & Winch (2008).

Al met al niet heel eenduidig en duidelijk maar waar wij voor staan is een onderneming met Competente mensen die Competente Zorg leveren dus: bekwame mensen die die (thuis)zorg leveren die op dat moment nodig is!!

Natuurlijk geldt dat ook voor Competent Gemonitord ook hier moet degene die de ondersteuning, het onderzoek of het advies levert bekwaam zijn en leveren wat de klant nodig heeft.

Brockmann, M., Clarke, L., Méhaut, Ph., & Winch, Ch. (2008). Competence-Based Vocational Education and Training (VET): the Cases of England and France in a European Perspective. Vocations and Learning, 1, 227–244.

Goes-Daniëls, M. (2011). Competent gemonitord: Van constructie van een CGO-monitor tot co-creatie binnen het middelbaar beroepsonderwijs in Nederland. Heerlen: Open Universiteit/Arcus College.  

Van der Klink, M.R., & Boon, J. (2003). Competencies: The triumph of a fuzzy concept. International Journal of Human Resources, Development and Management, 3(2), 125-137.

Van Merriënboer, J., Van der Klink, M., & Hendriks, M. (2002). Competenties: van complicaties tot compromis. Over schuifjes en begrenzers.Den Haag: Onderwijsraad.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten